Alle cellen van het menselijk lichaam zijn opgebouwd uit eiwitten. Ze zijn dus essentieel voor groei, herstel en instandhouding van huid, spieren, organen, botten, haar en nagels. Ook bloed, enzymen en hormonen zijn voor een groot deel samengesteld uit eiwitten. Deze belangrijke bouwstoffen worden naar het lichaam aangevoerd via de dierlijke en plantaardige eiwitten in de dagelijkse voeding. Daar kan het lichaam echter niets mee beginnen. Tijdens de spijsvertering worden deze eiwitten afgebroken tot afzonderlijke aminozuren. Uit deze losse puzzelstukjes stelt het lichaam vervolgens zélf menselijk eiwit samen. Het aantal aminozuren en de volgorde van rangschikking, bepalen uiteindelijk de vorm en de functie van een eiwit. Eén eiwit kan bestaan uit een keten van wel honderden aminozuren. Insuline was het eerste eiwit, waarvan de volledige structuur ontrafeld kon worden. Dat vond plaats in 1955. Later bleek menselijke insuline slechts één aminozuur te verschillen van dat van een varken.

Alle Aminozuren op een rijtje:

Alanine

Dit aminozuur is een belangrijk bestanddeel van het spierweefsel. Als er energie nodig is, kan het lichaam van alanine zelf glucose maken. Dit gebeurt in de lever en in de spieren. Een tekort aan alanine wordt geconstateerd bij mensen die last hebben van hypoglykemie. Dit is een te lage bloedsuikerspiegel, waarbij allerlei vage klachten kunnen ontstaan. Zoals vermoeidheid, hartkloppingen, koud zweet en neiging tot flauwvallen. Extra alanine kan dan helpen om de bloedsuikerspiegel weer te normaliseren. In de hersenen vervult alanine de rol van neurotransmitter. Dit zijn boodschappermoleculen die een grote rol spelen bij het overbrengen van zenuwimpulsen. Tenslotte vormt alanine een belangrijk bestanddeel van de celwanden van veel bacteriën die van nature in het lichaam leven. Zoals de goedaardige darmbacterie Streptococcus faecium.

Dierlijk
kaas, eieren, vlees

Plantaardig
tarwekiemen, havervlokken, maïs, peulvruchten.

Arginine is één van de aminozuren die verantwoordelijk is voor een gezonde groei van het lichaam. Het bevordert de afscheiding van groeihormonen door de het hersenaanhangsel - hypofyse - en draagt zodoende bij aan een goede ontwikkeling van weefsels, organen en botten. Gedurende de kindertijd worden er veel groeihormonen aangemaakt. Als we ouder worden neemt de afgifte echter geleidelijk af. Als we ouder worden neemt de afgifte echter geleidelijk af. Bodybuilders gebruiken Arginine om de ontwikkeling van hun spiermassa te stimuleren. Arginine remt de opname van vetten en verbetert de vetstofwisseling in het lichaam. Dit aminozuur kan dus helpen om overgewicht tegen te gaan. Andere functies zijn: het verhogen van de weerstand en het afbreken van ammoniak. Dit is een giftige bijproduct van de eiwitvertering. Bij mannen kan arginine de productie en beweeglijkheid van spermacellen verhogen. Hoge doseringen van dit aminozuur worden dan ook voorgeschreven aan mannen die onvruchtbaar zijn. Een tekort aan arginine in het lichaam kan o.a. leiden tot leverproblemen, kaalheid, verstoppingen en een langzame genezing van wonden. Ook in stresssituaties heeft het lichaam een hogere behoefte aan arginine.

Dierlijk
kaas, vlees, gevogelte, eieren, vis, schelpdieren.

Plantaardig
noten, chocolade, erwten, knoflook, ginseng

Dit aminozuur bevordert de uitscheiding van ammoniak, levert een bijdrage aan de energieproductie, assisteert bij de productie van DNA en RNA en verhoogt het uithoudingsvermogen. Asparagine beschermt het lichaam tegen straling en behoedt de lever voor de schadelijke gevolgen van drugsgebruik. Voorts bevordert asparagine de opname van mineraalzouten - zoals calcium en magnesium - in het bloed en de cellen. Grote hoeveelheden worden aangetroffen in de hersenen van mensen die aan epilepsie lijden. Bij sommige vormen van depressie blijkt er juist een tekort van dit aminozuur in het hersenweefsel aanwezig te zijn. Asparagine wordt dan ook in de medische wereld gebruikt om deze aandoening te bestrijden.

Dierlijk
zuivelproducten, vlees, gevogelte.

Plantaardig
tarwekiemen, havervlokken, noten, avocado, peulvruchten.

Dit aminozuur helpt vetweefsel bij overgewicht te verbranden, verhoogt de goede LDL-cholesterol in het bloed en beschermt tegen hartinfarct.

Dierlijk
vlees, kip

Cysteïne vervult een groot aantal beschermende taken in ons lichaam. Het wordt dan ook toegepast bij de behandeling van een grote variëteit aan klachten. Van hooikoorts tot kanker en psoriasis tot haaruitval. Maar ook bij astma, artritis, infecties en wonden. De grote kracht van cysteïne schuilt in haar grote antioxidante en ontgiftende werking. Het vermindert de schadelijke invloed van vrije radicalen op onze lichaamsweefsels en verwijdert zware metalen uit het lichaam. Voorts beschermt cysteïne de lever tegen beschadiging door alcohol, drugs en giftige componenten in sigarettenrook. De andere functies van cysteïne zijn: het stimuleren van het weefselherstel na operatie- en brandwonden en het verhogen van de weerstand.

Dierlijk
eieren, vlees, gevogelte, vis, schaal- en schelpdieren.

Plantaardig
tarwekiemen, havervlokken, noten, uien, peulvruchten.

Deze voedingsstof helpt bij de opbouw van het insulinehormoon en stimuleert de productie van het CCK. Dit hormoon is verantwoordelijk voor het verzadigingsgevoel en wordt dus gebruikt bij de behandeling van overgewicht. Fenylalanine wordt door artsen gebruikt om depressie en pijn te bestrijden. Dit aminozuur verhoogt de productie van endorfine in de hersenen. Deze stof heeft een pijnstillende en stemmingsverbeterende werking. Fenylalanine werkt vooral verlichtend bij lage rugpijn, nekpijn, artritis, menstruatiepijn en hoofdpijn.

Dierlijk
zuivelproducten, vlees, gevogelte, vis, schaal- en schelpdieren.

Plantaardig
tarwekiemen, havervlokken, noten, linzen, sojabonen.

Dit aminozuur is samen met glucose de belangrijkste brandstof voor de cellen. Onderzoek heeft aangetoond, dat glutamine het verlangen naar alcohol en suiker kan onderdrukken. In veel Amerikaanse alcoholklinieken wordt aan drankverslaafden vier keer per dag een dosis van 500 mg toegediend. Dezelfde werking heeft glutaminezuur ook bij mensen die verslaafd zijn aan suiker en koolhydraten. Glutaminezuur helpt in deze gevallen om overgewicht tegen te gaan. Voorts stimuleert dit aminozuur de aanmaak van GABA, die zorgt voor een goede prikkelgeleiding door het zenuwstelsel. De overige functies zijn: het reinigen van de hersenen van ammoniak, het verdrijven van vermoeidheid en het verhogen van de intellectuele prestaties.

Dierlijk
kaas, vlees, wild.

Plantaardig
tarwekiemen, avocado.

Dit aminozuur is een belangrijke antioxidant dat de activiteit van vrije radicalen buiten de cellen afremt. Het is dan ook een krachtige beschermer tegen voortijdige veroudering. Voorts ontgift dit aminozuur het lichaam van zware metalen.

Plantaardig
asperges, meloen, avocado.

Glycine is een belangrijke bouwsteen van collageen in onder meer het bindweefsel. Voorts draagt dit aminozuur bij aan de vorming van betaïne HCL, een belangrijk bestanddeel van maagzuur. Ook is glycine betrokken bij het ontgiften van de lever.

Dierlijk
vlees, wild, gevogelte.

Plantaardig
tarwekiemen, pinda’s, sesamzaad.

Dit aminozuur levert een grote bijdrage aan de ontwikkeling en het herstel van lichaamsweefsels. Histidine is dan ook een belangrijke voedingsstof voor opgroeiende kinderen. Voorts is dit aminozuur belangrijk voor een goede weerstand, een optimale afscheiding van maagzuur en essentieel voor de gehoorzenuw. Histidine werkt kalmerend bij angstsituaties en bestrijdt de symptomen daarvan, zoals nagelbijten.

Dierlijk
vlees, gevogelte.

Plantaardig
tarwekiemen, pinda’s, sesamzaad.

Dit aminozuur is betrokken bij de opbouw en groei van spierweefsel. Bovendien produceert isoleucine biochemische stoffen die nodig zijn voor de energieproductie in de spieren.

Dierlijk
zuivelproducten, vlees, kip, vis, schaal- en schelpdieren.

Plantaardig
tarwekiemen, rogge, cashewnoten, bonen, sojabonen, linzen, sesamzaad.

Dit aminozuur is belangrijk voor groei en herstel van spierweefsel en de genezing van wonden en gebroken botten. Mensen die verslaafd zijn aan drank en drugs hebben vaak te weinig leucine in het lichaam. Bij kinderen kan een chronisch gebrek aan leucine leiden tot hypoglykemie.

Dierlijk
zuivelproducten, rundvlees, kip, vis, schaal- en schelpdieren.

Plantaardig
volle tarwe, amandelen, cashewnoten, linzen, bonen.

Lysine heeft vele functies in het menselijk lichaam. Dit aminozuur verbetert het concentratievermogen, bevordert de opname van calcium, stimuleert de groei van botweefsel en ondersteunt het afweersysteem. Voorts is lysine nodig voor opbouw van collageen. Dit is het belangrijkste bestanddeel van bindweefsel. Dit is een groep van weefsels die organen, bloedvaten, ingewanden, spieren en botten omhult en onderling met elkaar verbindt. Bindweefsel voorziet eveneens de huid van binnenuit steun. Een tekort aan lysine leidt o.a. tot groeiproblemen, een verminderde weerstand en een verhoogde calciumuitscheiding via de urine. Een adequate lysinevoorziening zou dan ook helpen om botontkalking te kunnen voorkomen. Zeer recent is ontdekt dat lysine een zeer gunstig effect heeft op de infectieziekte herpes simplex. De beste resultaten worden geboekt bij lipblaasjes (herpes type I). Tijdens een uitgebreid onderzoek kreeg een groot aantal patiënten 1 tot 2 gram lysine per dag toegediend. Bij 80% van de deelnemers leidde dit tot een opvallende afname van de aanvallen en symptomen. Bij mensen met herpes genitalis (herpes type II) lag het succespercentage beduidend lager. Deze vorm van herpes uit zich in de vorm vochtblaasjes aan de uitwendige geslachtsdelen. Zowel herpes type I als type II zijn moeilijk te bestrijden, omdat het virus zich na een aanval terugtrekt in de zenuwcellen. Daar is het onbereikbaar voor het afweermechanisme van ons lichaam. In geval van stress, spanningen of een verminderde weerstand zal het virus uit haar schuilplaats tevoorschijn komen en voor nieuwe problemen zorgen.

Dierlijk
zuivelproducten, vlees, kip, vis, schaal- en schelpdieren.

Plantaardig
biergist, bonen, tarwekiemen, havervlokken, noten, peulvruchten, taugé.

Dit aminozuur vervult een uitgebreid takenpakket in het lichaam. Methionine bevordert de gezondheid van de huid, het haar en de nagels, voorkomt exceptionele vetophopingen in het lichaam en gaat vermoeidheid tegen. Daarnaast heeft dit aminozuur een antioxidante werking en is het in staat om zware metalen uit het lichaam te verwijderen. Methionine biedt tevens uitkomst bij allerlei allergische aandoeningen, omdat het in staat is om de overtollige histamine uit de hersenen te verwijderen. Deze stof staat in nauw verband tot allergische reacties en kan jeuk veroorzaken. Dit aminozuur versterkt de haarfollikels en is verder nodig voor een goede werking van vitamine B12. Methionine baart voedingstechnologen de nodige zorgen, omdat het maar in bescheiden hoeveelheden in onze voeding voorkomt.

Dierlijk
zuivelproducten, vlees, kip, vis, schaal- en schelpdieren.

Plantaardig
tarwekiemen, havervlokken, noten, sesamzaad, linzen, sojabonen, avocado.

Dit aminozuur stimuleert de aanmaak en afscheiding van groeihormonen en verbetert de leverfunctie. Momenteel wordt met ornithine geëxperimenteerd of het kan bijdragen aan gewichtsverlies. Groeihormonen verbeteren namelijk de vetverbranding en verminderen de vetabsorptie.

Dierlijk
zuivelproducten, vlees, gevogelte, vis, schelpdieren.

Plantaardig
noten, chocolade, erwten, knoflook, ginseng.

Dit aminozuur is een belangrijk bestanddeel van collageen en helpt bij de opbouw van botten, huid en bloedvaten. Dit aminozuur versnelt de wondgenezing en gaat degeneratie van het bindweefsel tegen. Het biologische verouderingsproces wordt hierdoor vertraagd.

Dierlijk
eieren, vlees, wild, gevogelte.

Plantaardig
maïs, tarwekiemen, sesamzaad, amandelen, pinda’s.

Dit aminozuur stimuleert de vorming van pijnstillende stoffen in de hersenen en levert een belangrijke bijdrage aan de huidstofwisseling. Daarnaast is serine in staat om het schadelijke homocysteïne om te zetten in het onschadelijke cystathionine. Opstapeling van homocysteïne in het lichaam wordt genoemd als een nieuwe risicofactor voor hart- en vaatziekten. Serine helpt tevens mee om de vochthuishouding van de huid in balans te houden. Dit aminozuur wordt dan ook wel toegepast in vochtinbrengende huidcrèmes.

Dierlijk
eieren, vlees, wild, gevogelte.

Plantaardig
maïs, tarwekiemen, sesamzaad, amandelen, pinda’s.

De unieke eigenschappen van taurine werden door de Duitse arts Gmelin in 1824 voor het eerst beschreven. Dit aminozuur bevordert de omzetting van glycogeen in glucose. En dat is de belangrijkste brandstof voor de spieren en hersenen. Taurine is dan ook in staat om snel lichamelijke en geestelijke vermoeidheid te verdrijven. Verder stimuleert taurine op zeer krachtige wijze de afbraak van melkzuur in de spieren. Dit is een afvalproduct van spierarbeid dat zich langzaam ophoopt en uiteindelijk tot vermoeidheid leidt. Taurine stelt deze verzuring van de spieren uit, waardoor het uithoudingsvermogen toeneemt. Voorts bevordert dit aminozuur de stofwisseling in de hersenen en het hart. Hierdoor wordt de vitaliteit verhoogd. Ook heeft taurine een positieve invloed op het functioneren van de zenuwen en heeft het een antioxidante en cholesterolverlagende werking. Ook beschermt taurine de rode bloedcellen. Ten slotte speelt dit aminozuur een rol bij de productie van sperma. Grote hoeveelheden van dit aminozuur worden aangetroffen in het centrale zenuwstelsel, spieren, hersenen en hart. Opvallend lage hoeveelheden Taurine worden aangetroffen bij mensen die net een hartaanval hebben gehad.

Dierlijk
(orgaan)vlees, vis, oesters.

Threonine helpt bij de opbouw van collageen, elastine en tandglazuur. Daarnaast bevordert dit aminozuur de spijsvertering. Een tekort aan threonine kan leiden tot depressie. Twee keer per dag één gram threonine brengt verlichting bij deze mentale aandoening.

Dierlijk
zuivelproducten, vlees, vis, schaal- en schelpdieren.

Plantaardig
tarwekiemen, havervlokken, noten, peulvruchten.

Tryptofaan kent een imposante reeks van medische toepassingen. Dit aminozuur verhoogt de weerstand tegen stress, helpt bij slaapproblemen, verlegt de pijngrens en verdrijft depressie. Deze veelzijdige werking is te danken aan het feit, dat tryptofaan helpt bij de opbouw van serotonine. Dit hormoon staat bekend als één van de belangrijkste stressremmers van het lichaam. Voorts stelt serotonine de pijnklier in staat om melatonine te vormen. Dit hormoon regelt ons dag- en nachtritme. Als het tijd wordt om naar bed te gaan, geven de hersenen aan de pijnappelklier een seintje om melatonine aan te maken. Daardoor worden we slaperig. Tryptofaan is ook een goed hulpmiddel bij het afslanken, doordat het een hongerstillende werking heeft. Verder verlegt tryptofaan de pijngrens en is dit aminozuur essentieel voor de aanmaak van vitamine B3.

Dierlijk
zuivelproducten, vlees, vis, schaal- en schelpdieren.

Plantaardig
tarwekiemen, havervlokken, pinda’s, sesamzaad, linzen.

Dit is een belangrijke grondstof voor de aanmaak schildklier, bijnier(schors)- en hersenhormonen. Het verhoogt de weerstand tegen stress en kan een antidepressieve werking hebben. Het wordt in een dosering van 1 tot 2 gram per dag geadviseerd bij verminderde sekszin, de ziekte van Parkinson en overgewicht.

Dierlijk
zuivelproducten, vlees, gevogelte, vis, schaal- en schelpdieren.

Plantaardig
tarwekiemen, havervlokken, amandelen, sesamzaad, linzen, sojabonen

Valine

Dit aminozuur speelt een rol bij de groei en reparatie van spierweefsel en is noodzakelijk voor een goede werking van het zenuwstelsel. Dit aminozuur kan helpen om rook-, alcohol- en drugsverslavingen te overwinnen. Ook is het is een nuttige voedingsstof voor mensen die willen afslanken. Valine heeft namelijk een hongerremmende werking. Verder kan dit aminozuur verlichting brengen bij aandoeningen aan de lever en galblaas.

Dierlijk
kwark, vlees, vis, kip.

Plantaardig
amandelen, cashewnoten, pinda’s, sesamzaad, linzen, champignons, sojabonen.