De meest gestelde vragen over vitamines en voedingssupplementen:

Wat zijn voedingssupplementen?

Dit zijn tabletten en capsules die bedoeld zijn als dagelijkse aanvulling op je voeding. Traditioneel verwijst het woord ‘voedingssupplementen’ naar producten die één of meer vitamines of mineralen bevatten. Je kunt ze nemen om eventuele tekorten in je lichaam te voorkomen. Of in periodes dat je een verhoogde behoefte hebt aan extra vitamines en mineralen. Tegenwoordig worden ook bijvoorbeeld knoflook-, ginseng- en kruidentabletten tot de voedingssupplementen gerekend.

Heb je eigenlijk wel extra vitamines en mineralen nodig?

Een recente studie van TNO en de Stichting Orthomoleculaire Educatie heeft aangetoond, dat iedere westerse mens een tekort aan één of meer vitamines en mineralen heeft. Dit werd ook geconstateerd bij mensen die dagelijks perfect uitgebalanceerde maaltijden namen. Dit vitaminegebrek wordt enerzijds toegeschreven aan het feit, dat moderne voeding steeds minder vitamines en mineralen bevat dan pakweg 30 jaar geleden. De verarming van de landbouwgrond en de industriële bewerking van voedingsmiddelen zijn daar voor een deel debet aan. Bovendien gaan er veel essentiële voedingsstoffen tijdens het frituren, bakken, braden en koken verloren. Uit een ander onderzoek is naar voren gekomen, dat onze eetgewoontes de laatste tien jaar sterk zijn verslechterd. We eten gemiddeld steeds minder groenten en fruit. Per dag komen we niet verder dan een stuk fruit, terwijl twee stuks worden aanbevolen. Van de aanbevolen hoeveelheid groenten van 250 gram per dag halen we gemiddeld slechts 125 gram. Daarnaast is er een trend om steeds meer fast-food en kant-en-klaar maaltijden te gebruiken.

Kan je met extra vitamines weer fit worden wanneer je je slap en lusteloos voelt?

Als je gebrek aan energie hebt, kan dat vele oorzaken hebben. Eén daarvan is een vitaminetekort door slechte voeding. Weet je van jezelf dat je niet echt goed eet, dan zou je met behulp van een multivitamine supplement kunnen proberen de eventuele tekorten in je lichaam aan te zuiveren. Geeft dit binnen een tot twee weken niet het gewenste resultaat, dan is het aan te bevelen om je klachten met je huisarts te bespreken.

Kan je alleen op vitamines en mineralen leven?

Vitamines- en mineralensupplementen kunnen wel de vitamines en mineralen in je voeding vervangen. Dat is gebleken uit onderzoek met patiënten in het ziekenhuis die langdurig werden gevoed met kunstmatige voeding, waaraan alle vitamines en mineralen waren toegevoegd. Een vitamines/mineralen complex kan echter niet je volledige voeding vervangen. Om gezond te blijven, heb je dagelijks meer dan vijftig verschillende voedingsstoffen nodig. Zoals: koolhydraten, vetten, eiwitten en water.

Hoe veilig zijn vitamines nu eigenlijk?

Met te hoge doseringen van vitamine A en D moet je oppassen. Zo kan een langdurige inname van meer dan 12.000 mcg vitamine A per dag leiden tot oog- en leverbeschadigingen. En het overmatig gebruik van vitamine D (meer dan 25 mcg per dag gedurende langere tijd) kan de nieren beschadigen. De andere vitamines zijn volkomen veilig in een dosering van 50 tot 100 maal de ADH. Er zijn geen incidenten bekend, waarbij iemand die deze hoeveelheden innam, klachten kreeg. Voorstanders van voedingssupplementen vinden dat iedereen extra vitamines zou moeten gebruiken voor een optimale gezondheid. Zij wijzen o.a. naar het rapport ‘Vitamines & Minerals’ van dr. Derek Shrimpton. Daarin concludeert deze Amerikaanse onderzoeker, dat langdurige inname van vitamines boven de ADH volkomen veilig is. Tegenstanders van supplementgebruik gaan er van uit, dat gevarieerde voeding voldoende vitamines en mineralen bevat. Zij vinden een extra aanvulling dan ook niet nodig. Bevat moderne fast-food eigenlijk wel vitamines en mineralen?

Kan je lichaam zelf vitamines aanmaken?

Een paar vitamines kan je lichaam zelf produceren. Zo wordt vitamine K in de darmen door goedaardige bacteriën samengesteld. En vitamine D onder invloed van de zon in je huid aangemaakt. Ook de B-vitamines choline en inositol kunnen door je lichaam zelf worden gefabriceerd. Voor alle andere vitamines is de dagelijkse voeding of een vitaminesupplement dus je belangrijkste leverancier.

Wanneer kan er een gebrek aan mineralen in je lichaam ontstaan?

Bij een verminderde eetlust, een eenzijdig voedingspatroon, het langdurig volgen van een streng dieet of het gebruik van medicijnen kunnen echter wel tekorten ontstaan. Dit kan fatale gevolgen voor je gezondheid hebben, omdat mineralen elkaar helpen bij de opname in het lichaam. Een tekort aan één mineraal kan dus een fatale kettingreactie teweegbrengen. Een algeheel gevoel van vermoeidheid is het eerste signaal, dat er iets mis is met de mineralenhuishouding van je lichaam.

Je hoort ook wel eens de term ‘spoorelementen’. Wat is dat nu precies?

Dit zijn mineralen, waarvan je lichaam dagelijks slechts zeer kleine hoeveelheden nodig heeft. Spoortjes dus. Deze mineralen worden ook wel micro-elementen of sporenelementen genoemd. Tot deze groep behoren o.a. chroom, ijzer, koper, mangaan, molybdeen, selenium. De macro-elementen heeft je lichaam dagelijks in grotere hoeveelheden nodig. Dit zijn o.a. calcium, chloor, fosfor, magnesium, natrium en kalium.

Word ijzersterk!

Last van vermoeidheid, hoofdpijn en verminderd prestatievermogen? Dan heb je misschien ijzertekort. Het mineraal ijzer is een bouwstof van de rode bloedlichaampjes. Het is nodig voor het transport van zuurstof in ons lichaam. Een tekort aan ijzer leidt tot bloedarmoede. En dat komt vaker voor dan je denkt. Vooral jonge kinderen, vrouwen, vegetariërs en sporters kunnen gemakkelijk een tekort aan ijzer krijgen.

IJzer is heel nuttig, maar gek genoeg moet ons lichaam nogal wat moeite doen om het ijzer uit voeding ook te benutten. Dierlijk ijzer (in vlees, vis en kip) geeft weinig problemen. Maar met het ijzer in plantaardige producten (brood, granen en groente) heeft je lichaam meer moeite. De opname van ijzer wordt ook nog geremd door koffie en thee, door calcium en door vezels. Een glas melk of een kopje koffie bij je boterham lijkt dus niet zo'n goed idee. Maar gelukkig is er een truc van moeder natuur: vitamine C. Dat is namelijk een enorme boost voor je ijzeropname.

Zet elke dag volop ijzerrijke producten, zoals vlees, volkorenbrood, granen en groenten op je menu.
Gebruik bij elke maaltijd iets met vitamine C. Kies uit groente, fruit of vruchtensappen.
Kijk eens rond in de supermarkt. De laatste tijd komen er steeds meer ijzerverrijkte producten op de markt, zoals cereals, tussendoorbiscuits, limonadesiroop en zélfs melk.

Wat extra energie: creatine!

Een van de bekendste stoffen die top(sporters) los van de reguliere voeding gebruiken, is creatine: een tussenproduct in de stofwisseling. Hoewel de naam klinkt als een middel wat hoog op de dopinglijst staat, is het gebruik van creatine niet verboden. Gebruik dient wel selectief te zijn.

De reden om creatine te nemen!
De stof stelt het lichaam in staat sneller te herstellen en meer energie vrij te maken tijdens korte inspanningen, zoals een sprint of het tillen van een gewicht. Het lichaam beschikt daartoe over een kleine eigen reserve. Wanneer die op is, begint de productie van lactaat (melkzuur). Dit melkzuur verklaart het verzuurde gevoel in de benen tijdens een sprint. Extra creatine stelt het moment waarop de lactaatproductie begint uit. Voor duursporters heeft creatine weinig voordelen.